Η ορθόδοξη παράδοση προβλέπει πως κάθε χρόνο, το Πάσχα, βάφουμε κόκκινα αυγά και στη συνέχεια τα τσουγκρίζουμε για να γιορτάσουμε την Ανάσταση του Ιησού. Το συγκεκριμένο πασχαλινό έθιμο το τιμάμε όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες της νότιας, ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης.
Οι ρίζες της παράδοσης του βαψίματος των αυγών σε διάφορα χρώματα εντοπίζονται ήδη στην αρχαία Ελλάδα και την Μεσοποταμία, ωστόσο τόσο η επιλογή του κόκκινου χρώματος όσο και το τσούγκρισμα συνδέονται άμεσα με τον χριστιανισμό.
Πότε βάφουμε κόκκινα τα αυγά
Παραδοσιακά, τα αυγά πάντοτε τα βάφουμε τη Μεγάλη Πέμπτη, για να τιμήσουμε τη σταύρωση του Ιησού που λαμβάνει χώρα την Παρασκευή. Σημειώνουμε ότι το απόγευμα της Μεγάλης Πέμπτης τελείται ο εσπερινός της Μεγάλης Παρασκευής, η Ακολουθία των Παθών.
Παλιά, μάλιστα, στα σπιτικά έβαφαν τα αυγά αργά τη νύχτα και ήταν πάντα κόκκινα, εξ’ ου και η ονομασία της μέρας ήταν και Κοκκινοπέφτη. Μόνο εάν μια οικογένεια είχε πένθος δεν έβαφε αυγά. Σε αυτή την περίπτωση, καλούνταν να τους προσφέρουν μερικά αυγά οι γείτονες ή οι συγγενείς τους, τα οποία στη συνέχεια οι πεθούντες τοποθετούσαν στο μνήμα του νεκρού, μαζί με λουλούδια.
Μια ακόμα σχετική παράδοση, που λάμβανε χώρα παλαιότερα σε ορισμένες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας ήταν το κρέμασμα των κόκκινων πανιών, που οι άνθρωποι κρεμούσαν από τα παράθυρά τους μετά το βάψιμο των αυγών. Τα πανιά έμεναν εκεί για 40 μέρες, με σκοπό να προστατεύσουν το σπίτι και τους κατοίκους του από το κακό μάτι.
Γιατί βάφουμε κόκκινα τα αυγά το Πάσχα
Το αυγό θεωρείται από την αρχαιότητα ως το σύμβολο της αναγέννησης και έτσι υιοθετήθηκε από τους πρώτους χριστιανούς για να δηλώσει την Ανάσταση του Ιησού.
Ειδικότερα, το βρασμένο αυγό συμβολίζει το σταυρικό θάνατο του Χριστού, ενώ το τσόφλι τον τάφο του. Με το τσούγκρισμα, λοιπόν, «σπάμε» το κάλυμμα του σφραγισμένου τάφου για να υποδεχθούμε τον αναστημένο Ιησού.
Όσον αφορά το χρώμα, το κόκκινο έχει επιλεγεί για δύο λόγους: αφενός συνδέεται, ήδη από τα προχριστιανικά χρόνια, με την ανανέωση και την ανθοφορία της φύσης, αφετέρου ταυτίστηκε με τη σταύρωση και το αίμα του Ιησού.
Μάλιστα, ο επικρατέστερος μύθος σχετικά με την προέλευση του εθίμου του βαψίματος των αυγών έχει ως πρωταγωνίστρια τη Μαρία Μαγδαληνή, η οποία ταξίδεψε στη Ρώμη για να μιλήσει με τον Αυτοκράτορα Τιβέριο σχετικά με τις αυθαιρεσίες των Πιλάτου, Άννα και Καϊάφα.
Όταν η Μαρία Μαγδαληνή αποκάλυψε ότι ο Ιησούς είχε αναστηθεί, ο Τιβέριος δεν την πίστεψε και είπε, δείχνοντας μια υπηρέτρια που περνούσε από μπροστά του με ένα καλάθι γεμάτο αυγά: «Αν αυτά τα αυγά γίνουν κόκκινα, τότε μόνο θα πιστέψω ότι ο Χριστός αναστήθηκε». Τότε η Μαγδαληνή έβαλε το χέρι της μέσα στο καλάθι και τα αυγά έγιναν κόκκινα.
