Απόλυτο αλαλούμ. Στην ανακοίνωση πως θα απαλειφθεί το κεφάλαιο που αφορά στην πιθανολόγηση για τις αιτίες που προκάλεσαν την πυρόσφαιρα μετά τη σύγκρουση των δύο τρένων στα Τέμπη, προχώρησε πριν από λίγη ώρα ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Η απόφαση του οργανισμού ήρθε μετά το πόρισμα που εξέδωσε ο μηχανικός, Αναστάσιος Δέδες, βάσει του οποίου η έκρηξη οφείλεται σε έλαια σιλικόνης.
Ακόμη σημαντικότερα, της ανακοίνωσης του οργανισμού, προηγήθηκε ακολούθησε δήλωση ερευνητή του Πανεπιστημίου της Γάνδης, σύμφωνα με τον οποίο δεν υπάρχει επαρκής δικαιολόγηση για τον τύπο και την ποσότητα του καυσίμου, που αναφέρεται στο πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Μάλιστα, η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Γεωργία Αδειλίνη, ζήτησε κατεπείγουσα έρευνα, ώστε να διαπιστωθεί πως συμπεριλήφθηκε στο πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, το συμπέρασμα ότι άγνωστο πτητικό εύφλεκτο υγρό τουλάχιστον 2,5 τόνων, ήταν το πιθανό αίτιο της πυρόσφαιρας.
Η ανακοίνωση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ
Βάσει όσων αναγράφονται στη σημερινή ανακοίνωση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, «το συμβούλιο ενημερώθηκε εκτενώς από τον αναπληρωτή πρόεδρο και πρόεδρο του σιδηροδρομικού τομέα για τα εκκρεμή σιδηροδρομικά ζητήματα και την απόσυρση τoυ πανεπιστημίου Pisa από το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναφορικά με την πυρόσφαιρα και τις δηλώσεις του ερευνητή Πανεπιστημίου Γάνδης κου Μαραγκού».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ο αναπληρωτής πρόεδρος του σιδηροδρομικού τομέα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, Χρήστος Παπαδημητρίου, «εισηγήθηκε να προχωρήσει οπωσδήποτε μετά από αυτήν την εξέλιξη και την στην ουσία ακύρωση της επίκλησης του πανεπιστημίου της Πιζα από το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αλλά και τις δηλώσεις του ερευνητή κου Μαραγκού, όπως αυτές αποτυπώθηκαν σε δημοσίευμα του Πρώτου Θέματος, παρά το ότι δεν υπήρξε επίσημη τέτοια ενημέρωση από το πανεπιστήμιο της Γάνδης, η άμεση και επείγουσα ισχυροποίηση και επιβεβαίωση του ανοικτού σημείου του πορίσματος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναφορικά με τα αίτια της πυρόσφαιρας με κάθε δυνατό τρόπο ώστε η εξήγηση που θα δοθεί να είναι επιστημονικά ορθή και αν είναι δυνατόν μη αμφισβητήσιμη».
Παράλληλα, όπως αναγράφεται, «ο κ. Παπαδημητρίου υπενθύμισε ότι με το πρακτικό της 26ης Φεβρουαρίου 2025 το συμβούλιο μετά από ομόφωνη απόφαση του είχε επιμόνως ζητήσει από τον κύριο Accou την μη συμπερίληψη του κεφαλαίου με το οποίο γίνεται πιθανολόγηση για τα αίτια της πυρόσφαιρας χωρίς να υπάρχει πιστοποίηση αυτών από ανώτατο επιστημονικό ίδρυμα. Ο κος Αccou αρνήθηκε το αίτημα αυτό και αποφάσισε να προχωρήσει χωρίς να αναβάλει την σχετική απόφαση».
Επομένως, «κατά τον πρόεδρο του σιδηροδρομικού τομέα το συμβούλιο έχει το καθήκον να προχωρήσει το συντομότερο δυνατόν και με τον πιο πρόσφορο τρόπο στην πιστοποίηση των αποτελεσμάτων του πορίσματος της Επιτροπής Διερεύνησης των Τεμπών αναφορικά με τα αίτια της πυρόσφαιρας σε κορυφαία και εγνωσμένου κύρους πανεπιστημιακά ή συναφή ιδρύματα της Ελλάδος ή της αλλοδαπής».
Ως αποτέλεσμα, το Συμβούλιο του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αποφάσισε «να γίνει άμεση διόρθωση του πορίσματος με την απαλοιφή του κεφαλαίου με την πιθανολόγηση για τις αιτίες της πυρόσφαιρας». Παράλληλα, αποφασίστηκε «ελλείψει επίσημης επικοινωνίας με το Πανεπιστήμιο της Γάνδης, να απαλειφθεί συνολικά η ενότητα αναφορικά με τα αίτια της πυρόσφαιρας, αλλά να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις, αναφορικά με την ακριβή εμπλοκή του Πανεπιστημίου της Πίζα».
Το πόρισμα Δέδε
Αφορμή για το… μπάχαλο φαίνεται πως υπήρξε το πόρισα του μηχανικού Αναστάσιου Δέδε, ότι η τεράστια έκρηξη που σημειώθηκε αμέσως μετά τη σύγκρουση των δύο τρένων, οφείλεται σε έλαια σιλικόνης.
Σεδηλώσεις του, ο κ. Δέδες ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «το Γενικό Χημείο του Κράτους δεν αναθεώρησε την άποψή του σχετικά με την ανάφλεξη, η οποία αναφέρει ξεκάθαρα ότι τα έλαια σιλικόνης που εμπεριέχονται στις ηλεκτράμαξες όταν βρεθούν σε κατάσταση εκνεφώματος παρουσία ηλεκτρικού τόξου, διασπώνται και παράγονται αιθάνιο, μεθάνιο, αιθίνιο, τα οποία είναι αναφλέξιμα».
Διάψευση από το Πανεπιστήμιο Γάνδης
Στη συνέχεια, ακολούθησε ανάρτηση των Ellinika Hoaxes, που επικοινώνησαν με τον Γιώργο Μαραγκό, ερευνητή του πανεπιστημίου της Γάνδης ο οποίος, όπως αναγράφεται στην επίμαχη ανάρτηση, είναι ο ερευνητής «που ανέλαβε, μαζί με τον καθηγητή Bart Merci, να εκφράσουν την επιστημονική τους άποψη πάνω σε πολύ συγκεκριμένα ζητήματα, κατόπιν αιτήματος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ».
Σύμφωνα με την επίμαχη ανάρτηση, ο κ. Μαραγκός δήλωσε ότι «δεν μας ζητήθηκε να διερευνήσουμε το δυστύχημα αυτό καθαυτό, αλλά μόνο να συνεισφέρουμε τις γνώσεις μας στο κομμάτι των προσομοιώσεων CFD. Δεν εκτελέσαμε οι ίδιοι προσομοιώσεις, αλλά μόνο αξιολογήσαμε τρεις προκαταρκτικές προσομοιώσεις (οι οποίες δεν γνωρίζουμε από ποιόν πραγματοποιήθηκαν)». Ο κ. Μαραγκός ανέφερε επίσης ότι «σίγουρα δεν εγκρίνουμε ή υποστηρίζουμε τα συμπεράσματα που παρουσιάζονται και σχετίζονται με τις προσομοιώσεις CFD στην έκθεση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ».
Παράλληλα, ο κ. Μαραγκός δήλωσε ότι «δεν υπάρχει καμία δικαιολόγηση για την ποσότητα ή τον τύπο του καυσίμου που αναφέρεται στην έκθεση. Για παράδειγμα, μπορεί κανείς να επιτύχει συγκρίσιμο μέγεθος πύρινης σφαίρας (fireball) με εκατοντάδες διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με τα δεδομένα που δίνεις στα μοντέλα. Το ίδιο μέγεθος πύρινης σφαίρας μπορεί να επιτευχθεί με σημαντικά μικρότερη ποσότητα καυσίμου από ό,τι αναφέρεται στην έκθεση, ανάλογα με τα δεδομένα που δίνεις στο μοντέλο. Τα σταγονίδια ελαίου σιλικόνης μπορούν να αναφλεγούν εφόσον υπάρχει επαρκώς υψηλή πηγή θερμότητας, μου έκανε εντύπωση που το αντίθετο αναφέρεται στην έκθεση, κλπ. Η εκπόνηση μιας υψηλής ποιότητας μελέτης CFD για αυτό το σενάριο θα απαιτούσε αρκετούς μήνες εργασίας από εκπαιδευμένους και εξειδικευμένους επιστήμονες στον τομέα του CFD και πολλών άλλων πεδίων. Είναι προφανές από τις περιορισμένες πληροφορίες και την ανάλυση που παρέχονται στην έκθεση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ ότι η μελέτη CFD που παρουσιάζεται δεν είναι υψηλής ποιότητας.
Κατά την άποψή μας, το όνομα του Πανεπιστημίου της Γάνδης έχει συμπεριληφθεί στην έκθεση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ με κάπως παραπλανητικό τρόπο, ώστε να φαίνεται ότι εγκρίνουμε όσα περιλαμβάνονται σε αυτήν, κάτι που στην πραγματικότητα δεν ισχύει».
Κατεπείγουσα έρευνα από τον Άρειο Πάγο
Λίγες ώρες πριν την ανακοίνωση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ήρθε και το… τελικό χτύπημα, καθώς η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Γεωργία Αδειλίνη, απέστειλε επείγουσα παραγγελία σήμερα στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών για «να διερευνηθούν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες περιελήφθη στο πόρισμα του Εθνικού Οργανισμού Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) για την υπόθεση των Τεμπών, που ανακοινώθηκε στις 27-2-2025, συμπέρασμα, σύμφωνα με το οποίο (με επίκληση της συμβολής των Πανεπιστημίων της Γάνδης και της Πίζας) θεωρήθηκε ως πιθανό αίτιο της πυρόσφαιρας, που δημιουργήθηκε αμέσως μετά τη σύγκρουση των αμαξοστοιχιών, άγνωστο πτητικό εύφλεκτο υγρό τουλάχιστον 2,5 τόνων, που φέρεται ότι μετέφερε η εμπορική αμαξοστοιχία».
Η κ. Αδειλίνη ζήτησε επίσης «να διερευνηθεί μεταξύ των άλλων ποιο ρόλο διαδραμάτισε στη διατύπωση του ως άνω συμπεράσματος η Επιτροπή Διερεύνησης Ανεξάρτητων Πραγματογνωμόνων Οικογενειών (ΕΔΑΠΟ) και ο τεχνικός σύμβουλος οικογενειών θυμάτων των Τεμπών Κώστας Λακαφώσης».
Τι ανέφερε το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ
Σχετικά με τα αίτια της πυρόσφαιρας, στο πόρισμα αποκλειόταν κατηγορηματικά ότι ευθύνεται ο τεχνικός εξοπλισμός του εμπλεκόμενου τροχαίου υλικού. Αντιθέτως, αναφερόταν πως η πυρόσφαιρα προκλήθηκε από άγνωστο καύσιμο, πιθανώς 2,5 τόνων.
Όπως χαρακτηριστικά αναγραφόταν, «δεδομένων των τεχνικών χαρακτηριστικών και των ποσοτήτων των υλικών στα τρένα που θεωρητικά θα μπορούσαν να έχουν συμβάλει (π.χ. υγρές μπαταρίες στα συμπλεκόμενα συστήματα κίνησης και στα βαγόνια επιβατών, ηλεκτρονικό υγρό στον μετατροπέα έλξης, μέσο ψύξης για τα κλιματιστικά ανά βαγόνι επιβατών, δεξαμενές πεπιεσμένου αέρα σε κάθε ατμομηχανή), αυτά δεν παρέχουν αρκετή καύσιμη ύλη για να εξηγήσουν τη δημιουργία και την εξέλιξη της παρατηρούμενης πύρινης σφαίρας (80 μέτρα αι διατήρηση για δέκα δευτερόλεπτα)».
Επιπλέον, η τεχνική περιγραφή του βαγονιού εστιατορίου, «δεν αναφέρει καμία εγκατάσταση οποιουδήποτε τύπου υγροποιημένου αερίου…». Επομένως, «αποκλείοντας οποιοδήποτε άλλο εύφλεκτο υλικό από το ίδιο το βαγόνι εστιατορίου και αποκλείοντας όλα τα άλλα ενδεχόμενα, η πιο πιθανή εξήγηση για τα παραπάνω ευρήματα φαίνεται να είναι ένας άγνωστος όγκος υγρού καυσίμου που παγιδεύεται μέσα στην καμπύλη S του πλαισίου του βαγονιού εστιατορίου κατά τη διάρκεια της 2ης σύγκρουσης μεταξύ του βαγονιού εστιατορίου και της πρώτης πλατφόρμας της εμπορευματικής αμαξοστοιχίας 63503, και ο οποίος μεταφέρεται στην τελική του θέση ανάμεσα στα άλλα συντρίμμια των βαγονιών».
Βάσει μαθηματικών μοντέλων που χρησιμοποιήθηκαν στο πόρισμα αναφέρεται πως «απαιτούνται περίπου 2.500 κιλά καυσίμου υδρογονανθράκων για την έκρηξη τριών σταδίων, η φλόγα και οι δευτερεύουσες πυρκαγιές πισίνας που καταγράφηκαν στα τρία βίντεο που δείχνουν το γεγονός από τρείς διαφορετικές γωνίες».
Πάντως, στο πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, όσο αναγράφονται για τα έλαια σιλικόνης ήταν απολύτως κατηγορηματικά: «Το έλαιο σιλικόνης που χρησιμοποιείται στους μετασχηματιστές ισχύος των μηχανών δεν μπορούσε να εκραγεί και να δημιουργήσει μια μεγάλη πυρόσφαιρα με απολύτως κανέναν τρόπο», ακόμη κι αν προστέθηκαν όπως αναγράφεται στο πόρισμα, μεγάλες πηγές θερμότητας».
