Η γιορτή των Αγίων Θεοδώρων, η ημέρα που γιορτάζει ο Θεόδωρος, είναι μια κινητή εορτή που τιμάται πάντα ημέρα Σάββατο, κατά την πρώτη εβδομάδα της Σαρακοστής. Συγκεκριμένα, το 2025, η γιορτή πέφτει το Σάββατο 8 Μαρτίου.
Η ημέρα είναι αφιερωμένη στον Άγιο Θεόδωρο τον Τήρωνα, έναν από τους σημαντικότερους στρατιωτικούς αγίους της Ορθοδοξίας.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο Άγιος Θεόδωρος γεννήθηκε στην Αμάσεια του Πόντου και υπηρέτησε ως στρατιώτης.
Παρέμεινε πιστός στη χριστιανική του πίστη, παρά τις διώξεις, και τελικά μαρτύρησε, όταν ρίχτηκε σε πυρακτωμένη κάμινο.
Η μνήμη του Αγίου τιμάται ιδιαίτερα το πρώτο Σάββατο των Νηστειών, λόγω του θαύματος των κολλύβων.
Όταν ο αυτοκράτορας Ιουλιανός ο Παραβάτης προσπάθησε να μολύνει τις τροφές των Χριστιανών με ειδωλόθυτα, ο Άγιος εμφανίστηκε σε όραμα και τους προειδοποίησε να καταναλώσουν μόνο βρασμένο σιτάρι, δηλαδή κόλλυβα.
Στη βυζαντινή και μεταβυζαντινή αγιογραφία, ο Άγιος Θεόδωρος απεικονίζεται συχνά με στρατιωτική στολή, είτε μόνος είτε δίπλα στον Άγιο Θεόδωρο τον Στρατηλάτη.
Η εορτή του έχει ιδιαίτερη σημασία για όσους φέρουν το όνομα Θοδωρής, καθώς είναι η ημέρα που γιορτάζουν την ονομαστική τους εορτή.
Θεόδωρος: Το μαρτύριο του
Ο τοπικός άρχοντας αμέσως διέταξε να τον μαστιγώσουν. Τον έφερε πάλι μπροστά του λέγοντας πως αν ασπασθεί τον θεό του όλα θα τελειώσουν, ειδάλλως θα τον υποβάλλει σε βασανιστήρια και θα σπάσει γρήγορα.
Ο Θεόδωρος άμεσα απάντησε με τη σταθερότητα της πίστης του πως δε φοβάται να μαρτυρήσει, επειδή δεν είναι δειλός. Έτσι έδωσε εντολή να τον ρίξουν στη φυλακή χωρίς τροφή και νερό. Το βράδυ όμως ο Χριστός εμφανίστηκε μπροστά του δίνοντάς του τη δύναμη.
Επίσης άγγελοι, περιγράφει ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης, έψαλλαν μέσα από το κελλί του, με αποτέλεσμα οι φύλακες να νομίσουν πως φίλοι του Θεοδώρου πήγαν να τον βοηθήσουν να δραπετεύσει. Ο Πόπλιος μαθαίνοντας το γεγονός έστειλε άγημα στρατιωτών στη φυλακή, οι οποίοι όμως δεν βρήκαν τίποτα.
Το τέλος της ζωής του
Ο Πόπλιος θέλησε να του ξαναδώσει μια ευκαιρία να αλλαξοπιστήσει, όμως ο Θεόδωρος ήταν ανένδοτος. Έτσι διέταξε να τον κρεμάσουν ανάποδα και να κόβουν τις σάρκες του με κοφτερά σίδερα, ένα βασανιστήριο ιδιαίτερα γνωστό για την εποχή.
Η προσπάθεια που κατέβαλαν με τα βασανιστήρια απέτυχε. Ο Θεόδωρος δεν λύγισε και αντ’ αυτού ο παρευρισκόμενος λαός έπαιρνε δύναμη από το θάρρος και την αντοχή του Θεοδώρου. Βλέποντας αυτό ο Πόπλιος διέταξε να τον ρίξουν στο καμίνι.
Η ημερομηνία της κοίμησής του ήταν η 17η Φεβρουαρίου του έτους 306 ή 307. Η Ευσεβία επιτέλεσε την ανακομιδή των λειψάνων του πριν από το 350 στα Ευχάιτα, τα οποία αυτόματα αποτέλεσαν το λατρευτικό κέντρο του αγίου Θεοδώρου και αναδείχθηκαν σε σπουδαίο προσκύνημα.
