Αίσθηση έχει προκαλέσει στην ελληνική κοινωνία η υπόθεση των παλαιοχριστιανών στα Τρίκαλα Κορινθίας, που ζουν απομονωμένοι Αποκτούν μόνοι τους την τροφή και το νερό τους, ενώ δεν αφήνουν τα παιδιά τους να πάνε στο σχολείο, καθώς η ελληνική παιδεία είναι αντίθετη στις πεποιθήσεις τους.
Οι Παλαιοχριστιανοί της Κορινθίας μπορεί να είναι πρωτοφανείς για την Ελλάδα, αλλά στο εξωτερικό τέτοιου είδους παραθρησκευτικές ομάδες είναι αρκετά διαδεδομένες. Μόνο στις ΗΠΑ εκτιμάται πως υπάρχουν 33.000 τέτοιες οργανώσεις. Κάποιες εξ αυτών έχουν πείσει τα μέλη τους ακόμη και να οδηγηθούν σε ομαδική αυτοκτονία.
Οι γνωστότερες οργανώσεις που μοιάζουν με τους Παλαιοχριστιανούς της Κορινθίας είναι οι αποκαλούμενοι Άμις της Αμερικής, αλλά και οι «παλαιόπιστοι» της Ρωσίας. Πρόκειται για προτεσταντικές ομάδες, που έχουν βάση τον χριστιανισμό, αλλά οι υποστηρικτές τους διαφοροποιούν και αλλοιώνουν τις αρχές του. Διαβάζουν τις αγίες γραφές και τις εκλαμβάνονται όπως αυτοί επιθυμούν, δημιουργώντας τις δικές αξίες και τους δικούς τους κανόνες.
«Τέκνα» της Ρωμανίας…
Τα μέλη της παραθρησκευτικής κοινότητας στην Κορινθία αυτοαποκαλούνται ως «Παλαιοχριστιανοί της Ρωμανίας» και οι ίδιοι δηλώνουν πως μοιάζουν με τους Άμις. Ο όρος «Ρωμανία» απαντάται στην παλαιοχριστιανική περιόδο (4ο με 7ο αιώνα μ.Χ) κατά την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης, το 330 μ.Χ.
Καθώς η μεταφορά της πρωτεύουσας από τη Ρώμη στην Κωνσταντινούπολη και η θέσπιση του χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας του κράτους άλλαζαν την αυτοκρατορία, ο όρος «Ρωμανία» συνδέθηκε με το ανατολικό τμήμα της αυτοκρατορίας, μετέπειτα Βυζάντιο. Ο όρος «Έλληνας» εκείνη την περίοδο ταυτιζόταν με την ειδωλολατρία και το δωδεκάθεο, και παρέπεμπε σε παράνομες θρησκευτικές πεποιθήσεις. Για τον λόγο αυτό πολλοί επέλεγαν την ταυτότητα του «Ρωμάνου», του «Ρωμαίου» αντί του Έλληνα. Με αυτό συνδέεται προφανώς και η αναφορά περί «Παλαιοχριστιανών της Ρωμανίας».
Ποιοι είναι οι Άμις
Η κοινότητα των Άμις στις ΗΠΑ γεννήθηκε από το αναβαπτιστικό κίνημα του ξεκίνησε στη Ζυρίχη το 1525. Ηγέτης των Άμις ήταν ο Jakob Amman. Οι πρώτοι Άμις μετανάστευσαν στις ΗΠΑ στις αρχές του 18ου αιώνα, κυρίως στην Πενσυλβάνια. Η μετακίνησή τους έγινε πρωτίστως για να προστατευθούν από τις διώξεις, καθώς είχαν μπει στο στόχαστρο των αρχών για τις πεποιθήσεις τους.
Σήμερα η κοινότητα των Άμις αριθμεί δεκάδες χιλιάδες μέλη και τις τελευταίες δύο δεκαετίες ο πληθυσμός της έχει υπερδιπλασιαστεί. Άμις υπάρχουν στην Πενσυλβάνια, την Ιντιάνα, το Οχάιο, στο Οντάριο του Καναδά κ.α.
Στις βασικές τους αρχές είναι πως η βάπτιση των ανθρώπων θα πρέπει να γίνεται όχι όταν βρίσκονται σε βρεφική ηλικία, αλλά σε εφηβική. Τα μέλη της έχουν μια τυφλή πίστη στον Θεό και ακολουθούν έναν εξαιρετικά συντηρητικό τρόπο ζωής. Στόχος είναι απλότητα στην καθημερινότητα και ο σεβασμός για τον Θεό.
Απορρίπτουν τη χρήση τεχνολογικών μέσων, εξειδικευμένων και μη. Προτιμούν να εκτελούν την οποιαδήποτε εργασία χειρωνακτικά και αποφεύγουν τη χρήση των μηχανών. Για τον λόγο αυτό δεν διαθέτουν ηλεκτρισμό, ηλεκτρικά οικιακά σκεύη κ.α. Ακόμη και για τη μετακίνηση τους προτιμούν τα πόδια ή τις άμαξες. Σταματούν την επίσημη εκπαίδευση τους στην 8η δημοτικού, δεν κατέχουν πολιτικά αξιώματα και είναι αντιρρησίες συνείδησης, καθώς αρνούνται να υπηρετήσουν στον στρατό.
Στους κανόνες υπάρχουν και κάποιοι που αφορούν την εξωτερική εμφάνιση. Οι άνδρες πρέπει να έχουν μούσι, όχι μουστάκι και οι γυναίκες αποφεύγουν να κουρεύουν τα μαλλιά τους. Αυτό συμβαίνει μόνο εάν ένα μέλος της οικογένεια παρεκτραπεί, οπότε ως τιμωρία οι γυναίκες κουρεύονται για να επέλθει το αίσθημα της ντροπής στην οικογένεια.
Η συναναστροφή με ξένους περιορίζεται στο ελάχιστο και οι γάμοι γίνονται μόνο ανάμεσα στα μέλη της κοινότητας και οι σεξουαλικές συνευρέσεις δεν πραγματοποιούνται κατά βούληση αλλά παρά μόνο με σκοπό την τεκνοποίηση. Πιστεύουν δε, ότι οι μεγάλες οικογένειες είναι «ευλογία από τον Θεό».
Προβλέπεται η επιβολή της ανώτατης ποινής του αφορισμού σε περίπτωση νύμφευσης με άτομο εκτός της πίστης τους. Το γεγονός πως ο γάμος επιτρέπεται μόνο μεταξύ των Άμις έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην κοινότητά τους καθώς εμφανίζονται γενετικές ανωμαλίες εξαιτίας της ενδογαμίας.
Οι Παλαιόπιστοι της Ρωσίας
Στην ιστορία της Ρωσικής Ορθόδοξης εκκλησίας, οι «Παλαιοί Πιστοί» ήταν ένα κίνημα αποτελούμενο από μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας οι οποίοι διαχωρίστηκαν μετά το 1666-1667 από την επίσημη εκκλησία ως διαμαρτυρία ενάντια στις εκκλησιαστικές μεταρρυθμίσεις που εισήγαγε ο Πατριάρχης Νίκων. Οι Ρωσόφωνοι αναφέρονται στο σχίσμα αυτό ως ρασκόλ.
Οι Παλαιόπιστοι συνεχίζουν τις λειτουργικές πρακτικές τις οποίες η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία διατηρούσε πριν την εφαρμογή αυτών των μεταρρυθμίσεων, ιστορικά από τον 15ο αιώνα με την συλλογή κειμένων του Στογκλάβ.
Παλαιόπιστοι και Άμις, παρότι προέρχονται από διαφορετικά θρησκευτικά και πολιτιστικά δόγματα, παρουσιάζουν κάποιες ομοιότητες, όπως ο συντηρητισμός σε θέματα θρησκείας, ηθικής και κοινωνικής οργάνωσης, η απομόνωση, η απλότητα στην καθημερινή ζωή με έμφαση στην αγροτική και χειρωνακτική εργασία και η άρνηση της τεχνολογίας.
