Πώς βυθίστηκε το σκάφος που έπλεε ανοιχτά της Πύλου; Τι συνέβη με τα σχοινιά; Ποιος έδεσε το πλοίο; Τι έκαναν οι ελληνικές αρχές και η Frontex από την Τρίτη που το παρακολουθούσαν; Τα στοιχεία που έρχονται στο φως «δείχνουν» ότι οι περίπου 600 άνθρωποι που βρίσκονταν στο αλιευτικό που ναυάγησε, ζητούσαν τελικά βοήθεια, όπως φάνηκε από τις φωτογραφίες που τους δείχνουν να υψώνουν τα χέρια.
Αυτά και πολλά άλλα είναι τα ερωτήματα που απασχολούν τα πρώτα 24ωρα της ναυτικής τραγωδίας, ενώ οι εξελίξεις δεν θα σταματήσουν και το επόμενο διάστημα, όπως αποτυπώθηκε και από την πολύωρη σύσκεψη των Εισαγγελέων Καλαμάτας με τον Αντεισαγγελέα Αρείου Πάγου Γιώργο Οικονόμου, που εποπτεύει τις έρευνες, προκειμένου να καταλήξουν στα αδικήματα, που αποτελούν τον κορμό της ποινικής δίωξης, για τους κατηγορούμενους, χωρίς να αποκλείεται στη συνέχεια να επεκταθεί η δίωξη από τον ανακριτή, όπως επίσης ενδέχεται να μεγαλώσει ο κύκλος των κατηγορουμένων, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του iEidiseis.
Την ίδια ώρα, βαρύ είναι το κλίμα και στο Λιμενικό, καθώς, σύμφωνα με άλλες πληροφορίες του iEidiseis, τα τελευταία δύο 24ωρα έχει ανοίξει ατύπως συζήτηση για το κατά πόσο θα έπρεπε να υπάρξουν «καρατομήσεις», ενώ τεταμένες χαρακτηρίζονται οι σχέσεις μεταξύ της πολιτικής και φυσικής ηγεσίας του Λιμενικού. Ανεξαρτήτως των συνθηκών του ναυαγίου, οι οποίες ήδη διερευνώνται από τις σχετικές έρευνες, υπάρχει, όπως λένε αρμόδιες πηγές, «αντικειμενική ευθύνη» για το γεγονός ότι ένα αλιευτικό σκάφος με περίπου εκατοντάδες επιβαίνοντες ναυάγησε -χωρίς να συντρέχουν λόγοι κακοκαιρίας- με τραγικά αποτελέσματα εντός των ελληνικών ορίων διάσωσης, παρότι επιτηρείτο για πολλές ώρες από τα σκάφη του Λιμενικού και όχι μόνο.
Τις τελευταίες ώρες, έχει προκύψει και ένας άλλος μεγάλος «γρίφος» σχετικά με το σχοινί ρυμούλκησης που δέθηκε ή όχι στο σκάφος και από ποιον. Υπήρξαν μάλιστα δύο αντίθετες τοποθετήσεις για το τι έγινε, από την κυβέρνηση και από το Λιμενικό.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Ηλίας Σιακαντάρης, μιλώντας στην ΕΡΤ και σε ερώτηση που δέχθηκε για το σκοινί ρυμούλκησης από σκάφος του Λιμενικού, απάντησε χαρακτηριστικά:
«Σκοινί όχι ρυμούλκησης χρησιμοποίησε για λίγα λεπτά και το λιμενικό κατά την προσέγγισή του από απόσταση πλώρη με πλώρη. Στη συνέχεια το πήραν οι επιβάτες στο αλιευτικό, για λίγα λεπτά και στη συνέχεια το πέταξαν στη θάλασσα και συνέχισαν την πορεία τους».
Ωστόσο, νωρίτερα, ο εκπρόσωπος Τύπου του Λιμενικού, Νίκος Αλεξίου, είχε μιλήσει στην ΕΡΤ και είχε διαψεύσει τα περί σκοινιού από το Λιμενικό, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Δεν έγινε καμία προσπάθεια πρόσδεσης τους σκάφους» και σχολιάζοντας τη σχετική πληροφορία ανέφερε ότι το λιμενικό δεν έκανε κάτι τέτοιο αλλά τα σχοινιά τα είχαν πετάξει ναύτες από το εμπορικό πλοίο που τους πέταξαν εφόδια».
Την ίδια ώρα, οι πλέον ειδικοί, δύο ναύαρχοι εν αποστρατεία, εκτιμούν ότι υπάρχουν ευθύνες στο Λιμενικό με τραγικό αποτέλεσματα και εκατοντάδες ζωές να έχουν χαθεί.
«Έπρεπε να επέμβει το Λιμενικό, ήταν ένα πλωτό νεκροταφείο» λέει ο Έλληνας ναύαρχος ε.α. και πραγματογνώμονας, Νίκος Σπανός
«Το λιμενικό θα έπρεπε να επέμβει σε κάθε περίπτωση ακόμη και αν υπήρχε άρνηση διάσωσης από τους επιβαίνοντες του πλοίου ανοιχτά της Πύλου» ανέφερε ο κ. Σπανός μιλώντας χθες στην ΕΡΤ, ενώ έκανε λόγο για ένα «πλωτό νεκροταφείο», ένα «σκάφος πολύ παλιό χωρίς καθόλου πιστοποιητικά». «Η τραγωδία είναι ανείπωτη» σχολίασε και άφησε αιχμές για ολιγωρία από τις ελληνικές Αρχές:
«Δεν ρωτάμε το προσωπικό σε ένα σκάφος που κινδυνεύει αν χρειάζεται βοήθεια. Βοήθεια χρειάζονται και με το παραπάνω, αφού το σκάφος είναι ακυβέρνητο. Έπρεπε να πράξουμε τα δέοντα».
Τι θα μπορούσε να κάνει το Λιμενικό ρωτήθηκε ο κ. Σπανός και απάντησε:
«Είναι σαν να μου λέτε ότι μπορώ να σας βλέπω να πνίγεστε αλλά εγώ σας αφήνω να πνίγεστε. Δεν ρωτάμε το προσωπικό σε ένα σκάφος που κινδυνεύει αν χρειάζεται βοήθεια. Βοήθεια χρειάζονται και με το παραπάνω, αφού το σκάφος είναι ακυβέρνητο».
Ο ίδιος σημείωσε επίσης πως «στο Γύθειο υπήρχε σκάφος που μπορούσε να βοηθήσει, είναι ναυαγοσωστικό. Θα μπορούσε να φιλοξενήσει τους ανθρώπους, μέχρι και νοσοκομείο έχει μέσα».
Όσο για τις αναφορές ότι εκατοντάδες ήταν κλεισμένοι στο αμπάρι, ο κ. Σπανός επισήμανε πως, από όσα γνωρίζει από την εμπειρία του ως διεθνής πραγματογνώμονας:
«Συνήθως τα γυναικόπαιδα σε τέτοιου είδους ταξίδια τα βάζουν στο κάτω μέρος του πλοίου. Τους κλειδώνουν για να μην μπορούν να μετακινηθούν. Το Υπουργείο Ναυτιλίας ενημερώθηκε μέσω Frontex. H Ιταλία παρέδωσε το περιστατικό σε μας αφού στο δικό μας χώρο λάμβανε χώρα. Το σκάφος βρισκόταν σε κίνδυνο. Άρα πρέπει να δράσει άμεσα η ελληνική πολιτεία. Θα πρέπει να οργανώσει το επιχειρησιακό της σχέδιο, πλωτά μέσα πρέπει να σπεύσουν στην περιοχή έτσι ώστε να αποβιβάσουν τον κόσμο σε άλλα σκάφη».
Υποναύαρχος ε.α. Στέλιος Φενέκος: Το σκάφος ήταν εντός των ελληνικών ορίων – Έπρεπε να ξεκινήσει επιχείρηση
Ξεκάθαρη θέση παίρνει και ο υποναύαρχος ε.α. Στέλιος Φενέκος σχετικά με το αν έπρεπε οι ελληνικές Αρχές να ξεκινήσουν επιχείρηση διάσωσης στο αλιευτικό που έπλεε στα ανοιχτά της Πύλου.
Ο κ. Φενέκος στρέφει την ευθύνη τόσο στο ελληνικό λιμενικό σώμα όσο και στη Frontex, καθώς όπως γράφει σε μακροσκελή του ανάρτηση στο Facebook, ήταν γνωστή η ύπαρξη του συγκεκριμένου σκάφους στα συστήματα επιτήρησης αλλά και από το drone της Frontex.
Ολόκληρη η ανάρτησή του:
Η ΒΥΘΙΣΗ ΤΟΥ ΣΚΑΦΟΥΣ ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΕΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΣ FRONTEX
Επειδή πολλά ακούγονται για την βύθιση του συγκεκριμένου σκάφους, ας δούμε τις αρμοδιότητες της ακτοφυλακής μας αλλά και της FRONTEX καθώς και τις πιθανές ευθύνες που μπορεί να υπάρχουν.
1. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν, ήταν γνωστή η ύπαρξη του συγκεκριμένου σκάφους στα συστήματα επιτήρησης. Το αλιευτικό είχε ξεκινήσει από το Τομπρούκ της Λιβύης, με προορισμό την Ιταλία και για πρώτη φορά εντοπίστηκε περίπου στις 8 το απόγευμα της Τρίτης.
Τότε προσεγγίστηκε από σκάφος της Frontex αλλά και της Ελληνικής Ακτοφυλακής για να προσφερθεί βοήθεια στους μετανάστες, καθώς το σκάφος ήταν γεμάτο όπως διαπιστώθηκε και από drone της Frontex που πέταξε στο σημείο.
2. Σύμφωνα με όσα δημοσιεύθηκαν, οι επιβαίνοντες στο σκάφος αρνήθηκαν τη βοήθεια που τους προσφέρθηκε και δήλωσαν ότι θέλουν να συνεχίσουν το ταξίδι προς Ιταλία.
3. Η περιοχή είναι εντός των ορίων έρευνας και διάσωσης της Ελλάδος.
4. Η περιοχή είναι επίσης εντός της ΑΟΖ της Ελλάδος, έτσι όπως έχει ορισθεί νομοθετικά από τον ισχύοντα νόμο Μανιάτη, γεγονός που για συγκεκριμένα θέματα (αλιείας, ερευνών, υποθαλάσσιων ερευνών κλπ) ανήκει στην δικαιοδοσία της Ελλάδος – αποτελεί δηλαδή περιοχή που δικαιολογείται η αυξημένη επιτήρηση της ναυσιπλοϊας από την ακτοφυλακή μας και το Π.Ν.
5. Το σκάφος, όπως δημοσιεύθηκε, δεν έφερε σημαία και θα μπορούσε επίσης να χαρακτηρισθεί ότι διενεργεί δουλεμπόριο και να το σταματήσουν για να ελεγχθεί, (ακόμη και με βάση το mandate της EE για την αποστολή της επιχείρησης FRONTEX στην περιοχή – ώστε να υπάρξει αποβίβαση πολλών από τους επιβάτες σε άλλα σκάφη, για να αποτραπεί ει δυνατόν η βύθισή του –ένας ναυτικός εύκολα καταλαβαίνει εάν κινδυνεύει με ανατροπή ένα τέτοιο σκάφος), διότι καταφανώς έθετε σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές και παραβίαζε βασικούς κανόνες διεθνούς δικαίου
ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΤΙΠΟΤΕ ΑΠΟ ΟΛΑ ΑΥΤΑ
Και το σκάφος της FRONTEX και η Ελληνική Ακτοφυλακή, όχι μόνο δεν παρενέβησαν αποτελεσματικά, αλλά δημιουργούνται ερωτηματικά εάν το άφησαν να πλέει μόνο του, χωρίς πολύ κοντινή παρακολούθηση, δίπλα τους δηλαδή, που θα τους έδινε την δυνατότητα να δράσουν άμεσα σε περίπτωση ανατροπής, ώστε να σωθούν πολλές ζωές.
Και μην μου πει κάποιος ότι δεν είχαν αντιληφθεί τους κινδύνους ανατροπής του σκάφους, όταν έβλεπαν τόσες εκατοντάδες ανθρώπους να βρίσκονται σε ένα υπερφορτωμένο σκάφος στα καταστρώματα.
ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ ΟΙ ΕΥΘΥΝΕΣ
Πολλές φορές έχω αναφερθεί στην κάκιστη πολιτική μας να μην αναλαμβάνουμε τις ευθύνες που μας έχουν ανατεθεί ως αρμοδιότητα, είτε μας ανήκουν από το Διεθνές Δίκαιο ως δικαιοδοσία, για να μην βρεθούμε στην δυσάρεστη θέση να διαχειριζόμαστε ένα πρόβλημα το οποίο δυσκολευόμαστε να το αντιμετωπίσουμε.
Όμως τελικά ο στρουθοκαμηλισμός αυτός γίνεται μπούμερανγκ, όταν δημιουργούνται ανάλογα προβλήματα με τραγική κατάληξη που συγκλονίζει όλο το κόσμο και τα οποία μας θίγουν πολύ περισσότερο, όχι μόνο από πλευράς ευθυνών και νομικών υποχρεώσεων αλλά και ηθικής υπόστασης ενός κράτους δικαίου με υψηλές ανθρωπιστικές αξίες
ΣΗΜ: Η συμμετοχή σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης είναι προτεραιότητα της αποστολής της Frontex και κατοχυρώνεται στον κανονισμό της ΕΕ με τον οποίον δημιουργήθηκε η Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή και από τις αποστολές που ανατίθενται στις δυνάμεις της. Η Frontex υποχρεούται να παρέχει τεχνική και επιχειρησιακή συνδρομή στη θάλασσα προς υποστήριξη των επιχειρήσεων διάσωσης οι οποίες ενδεχομένως προκύπτουν στη διάρκεια επιχειρήσεων επιτήρησης των συνόρων.
Οι δραστηριότητες έρευνας και διάσωσης αποτελούν επίσης ειδικό στόχο του επιχειρησιακού σχεδίου της θαλάσσιας επιχείρησης του Frontex, προς υποστήριξη της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Ισπανίας προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις μεταναστευτικές πιέσεις. Επίσης το σύνολο των επιχειρήσεων του Οργανισμού συμβάλλει και στην αντιμετώπιση διαφόρων μορφών διασυνοριακού εγκλήματος και της τρομοκρατίας.
