Η αποτελεσματικότητα του πολύμηνου lockdown και των λοιπών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας, με φόντο την «επιμονή» των κρουσμάτων σε πολύ υψηλά επίπεδα στην Αττική, απασχόλησε την ενημέρωση του Υπουργείου Υγείας το βράδυ της Παρασκευής.
«Αναρωτιέται κανείς τι συνέβη στην Αττική. Γιατί παρά την επιβολή σκληρότερων μέτρων τόσες εβδομάδες, δεν βλέπουμε την αποκλιμάκωση στο βαθμό που ίσως θα θέλαμε», ανέφερε η καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Βάνα Παπαευαγγέλου, στην εισήγησή της, ερώτημα που επιχείρησε να απαντήσει λέγοντας πως:
«Η Αττική διαφέρει, από ό,τι φαίνεται, σημαντικά από τις υπόλοιπες περιοχές στην Ελλάδα. Σε πολλές αστικές αλλά και ημιαστικές περιοχές, όπως είναι για παράδειγμα η Ρόδος, η Φωκίδα αλλά και άλλες, βλέπουμε ότι τα μέτρα αποδίδουν σχετικά γρήγορα και μέσα σε μία ή δύο εβδομάδες μετά από την εφαρμογή σκληρών μέτρων το επιδημιολογικό φορτίο μειώνεται». Επομένως, «πιστεύουμε ότι τα μέτρα είναι αποτελεσματικά, ότι τα μέτρα μειώνουν τις κοινωνικές επαφές και συνεπώς και τη διασπορά του ιού. Και βέβαια δεν πιστεύουμε ότι στην Αττική ο κόσμος τηρεί τα μέτρα λιγότερο από ό,τι στην υπόλοιπη Ελλάδα».
«Απλά η Αττική είναι μία ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη περιοχή, με 5 εκατομμύρια κατοίκους και μία πολύ μεγάλη διασπορά του ιού (…). Και η μεγάλη διασπορά του ιού στην κοινότητα, σε ένα περιβάλλον όπου έχουν επικρατήσει τα μεταλλαγμένα και πιο μεταδοτικά στελέχη του ιού, εξηγεί γιατί είναι ιδιαίτερα δύσκολο να ελεγχθεί η πανδημία. Ασφαλώς, ούτε ο χειμώνας, ούτε η δικαιολογημένη κόπωση βοήθησε», εξήγησε η ίδια.
Στο γεγονός ότι «στην Αττική η επιδημία συνέχισε να αυξάνεται» – αν και με ελαφρώς βραδύτερο ρυθμό από την προηγούμενη εβδομάδα – στάθηκε και ο επίκουρος καθηγητή Επιδημιολογίας Γκίκας Μαγιορκίνης, ο οποίος ανέφερε ότι «οι νέες διαγνώσεις έδειξαν σταθεροποίηση, ωστόσο θα πρέπει να λάβουμε υπόψη και την επίδραση της αργίας της Καθαράς Δευτέρας (σ.σ. μειώθηκαν τα τεστ). Οι διορθωμένες εκτιμήσεις δείχνουν μία επιβάρυνση της τάξης του 15% σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα και μία ελαφριά υποχώρηση του Rt, το οποίο δυστυχώς ακόμα παραμένει λίγο πάνω από το 1».
«Σε αυτή τη φάση», προειδοποίησε το μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, «το επίκεντρο της μετάδοσης βρίσκεται στις άτυπες κοινωνικές συγκεντρώσεις, στις οποίες δεν χρησιμοποιείται μάσκα. Θα πρέπει να τονιστεί ότι αυτή τη στιγμή η πιθανότητα να έρθουμε σε επαφή με φορέα του κορονοϊού σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένης και της Αττικής, είναι μεγαλύτερη από κάθε άλλη φορά».
Στο ερώτημα πώς γίνεται να έχουμε αύξηση κρουσμάτων, ενώ βρισκόμαστε σε lockdown, απάντησε και ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Άκης Σκέρτσος, ο οποίος δήλωσε ότι «τα μέτρα δουλεύουν», αλλά «υπάρχουν νέες μεταλλάξεις του ιού, υπάρχει η κόπωση όλων μας, δικαιολογημένη κόπωση, υπάρχει μία αυξημένη κινητικότητα που παρατηρείται σε σχέση με το πρώτο lockdown και οδηγεί σε μη τήρηση των κανόνων κοινωνικής αποστασιοποίησης, σε αύξηση των συναθροίσεων σε σπίτια και, δυστυχώς, και σε πορείες διαμαρτυρίας που το τελευταίο διάστημα, το τελευταίο δίμηνο έχουν αυξηθεί δραματικά». Στεκόμενος στις διαδηλώσεις, σημείωσε πως «έχουν πραγματοποιηθεί 632 πορείες διαμαρτυρίας στην επικράτεια, περίπου 12 την ημέρα».
«Όλα αυτά συμβάλουν στην κατάσταση που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Όλα αυτά επιβάλλουν να δώσουμε μικρές ανάσες ελευθερίας σε κάποιες δραστηριότητες που δεν επιβαρύνουν επιδημιολογικά την κατάσταση, για να βελτιώσουμε τη συμμόρφωση στα μέτρα που ήδη γνωρίζουμε και εφαρμόζουμε», συμπέρανε. Και όπως εξήγησε, τέλος, «η αποτελεσματικότητα των μέτρων κρέμεται από μία λεπτή κλωστή, μεταξύ της αυστηρότητας και της συμμόρφωσης. Όσο περισσότερο σφίγγουμε μία βρύση, τόσο λιγότερο νερό βγαίνει. Έτσι και η συμμόρφωση, βαίνει μειούμενη όταν επιβάλλονται επί μακρόν μέτρα που περιορίζουν την ελευθερία μας».