Εγκλωβισμένες μέσα σε ένα σπίτι όπου καθημερινά παραμονεύει ο εφιάλτης της βίας, είναι χιλιάδες γυναίκες, σύμφωνα με τα στοιχεία της 1ης ετήσιας Έκθεσης κατά της βίας των γυναικών.
Στην Ελλάδα, κατά τη διάρκεια της πρώτης καραντίνας, οι κλήσεις για βοήθεια προς την Τηλεφωνική Γραμμή Υποστήριξης SOS 15900, σημείωσαν αύξηση ύψους 230%.
Μάλιστα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, περισσότερα από 33.000 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας καταγγέλθηκαν στην ΕΛΑΣ την τελευταία δεκαετία, ενώ το τρίμηνο από τον Μάρτιο έως και τον Μάϊο του 2020 έγιναν 1.103 ανάλογες καταγγελίες.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα περιστατικά βίας κορυφώνονται όταν τα ζευγάρια περνούν περισσότερο χρόνο μαζί.
Όπως δήλωσε η ψυχολόγος του Ξενώνα Φιλοξενίας Γυναικών δήμου Αγρινίου, Νατάσα Μακρυδήμα, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Τις νύχτες και τις αργίες γίνονται συνήθως τα περισσότερα περιστατικά».
Πιο συγκεριμένα, κατά τη διάρκεια του Απριλίου, που η χώρα βρισκόταν σε καραντίνα, καταγράφηκαν 648 κλήσεις για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, αριθμός σχεδόν τετραπλάσιος από τις 166 κλήσεις που είχαν γίνει τον προηγούμενο μήνα, Μάρτιο.
Μάλιστα, κατά τη διάρκεια του lockdown, σε όλες τις περιφερειακές ενότητες της χώρας, ξενοδοχεία χρησιμοποιήθηκαν ως έκτακτα καταλύματα, προκειμένου οι γυναίκες και τα παιδιά τους να μπορέσουν να ολοκληρώσουν τις απαραίτητες ιατρικές εξετάσεις ώστε να μπουν σε έναν από τους 20 ξενώνες, που λειτουργούν υπό την αιγίδα του κράτους.
Σύμφωνα με το σχετικό καταστατικό, οι κακοποιημένες γυναίκες έχουν την δυνατότητα να μείνουν εκεί, μαζί με τα παιδιά τους, από τρεις έως έξι μήνες. Σε περίπτωση που κριθεί αναγκαίο, μπορεί να δοθεί και παράταση.
«Στην αρχή ήταν το ίδρυμα. Τώρα είναι το σπίτι μας. Και το ακούω από τα παιδιά που μένουν εδώ. Λένε πάμε σπίτι μας, είμαστε σπίτι μας» είπε χαρακτηριστικά η Ν. Μακρυδήμα.
Η καθημερινότητα στους ξενώνες αυτούς είναι παρόμοια με αυτή σε ένα σπίτι.
Τα παιδιά γυρίζουν από το σχολείο, διαβάζουν και παίζουν. Οι γυναίκες, ασχολούνται με την την φροντίδα του ξενώνα, την μαγειρική και την ανάγνωση.
Ταυτόχρονα, ασχολούνται με την ψυχική τους ενδυνάμωση με τη βοήθεια ψυχολόγων, παιδοψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών.
Η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα διαχρονικό και διαπολιτισμικό φαινόμενο, που δεν κάνει διακρίσεις: θύματα μπορεί να είναι όλα τα μέλη της οικογένειας, ανεξάρτητα από την ηλικία ή το φύλο.
Ωστόσο, όπως δείχνουν οι ερευνητικές καταγραφές σε όλο τον κόσμο, τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας είναι κυρίως γυναίκες.
Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι η βία των γυναικών δεν συναντάται μονάχα στο οικογενειακό περιβάλλον, αλλά και στο εργασιακό, όπου παίρνει τη μορφή της σεξουαλικής παρενόχλησης, της ταπείνωσης και του περιορισμού, περιστατικά που γίνονται θέματα συζήτησης όλο και συχνότερα, ειδικά μετά την διάδοση που γνώρισε το παγκόσμιο κίνημα #MeToo.
Επιπλέον, οι ειδικοί έχουν καταχωρήσει και νέες μορφές βίας κατά των γυναικών που έχουν να κάνουν με τον κυβερνοχώρο. Αυτές διαχωρίζονται σε διαδικτυακή παρακολούθηση, διαδικτυακή παρενόχληση και μη συναινετική πορνογραφία.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, πρόκειται να συζητήσει σήμερα το απόγευμα, με στελέχη του Δικτύου Δομών της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων και του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, έστειλε το δικό της μήνυμα με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών.
Όπως έγραψε χαρακτηριστικά στην ανάρτηση που έκανε στον επίσημο λογαριασμό της στο FaceBook:
«Η βία κατά των γυναικών, βία σωματική, σεξουαλική, ψυχολογική και οικονομική, βία που πλήττει την ακεραιότητα και την αξιοπρέπεια όσων την υφίστανται, είναι παγκόσμιο φαινόμενο, μοναδικής ιστορικής αντοχής, με οδυνηρές προεκτάσεις. Και, παρότι σπάνια καταγγέλλεται και ακόμη σπανιότερα τιμωρείται, τα στοιχεία είναι συντριπτικά: σύμφωνα με τον ΟΗΕ, μία στις τρεις γυναίκες θα αντιμετωπίσει κάποια στιγμή στη ζωή της τη βία του συντρόφου της, μία στις πέντε θα πέσει θύμα βιασμού ή απόπειρας βιασμού, ενώ εκατομμύρια γυναίκες στον κόσμο διακινούνται παράνομα με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση και την καταναγκαστική εργασία. Η κυριαρχία των πατριαρχικών δομών, ο προκαθορισμός των έμφυλων ρόλων και οι διακρίσεις μεταξύ των φύλων αναπαράγουν το πρόβλημα και στις μέρες μας το επιτείνουν. Η πανδημία του κορωνοϊού, τα οικονομικά προβλήματα, η αναγκαστική συνύπαρξη στον περιορισμένο χώρο του σπιτιού, λόγω καραντίνας, η αλλαγή επί τα χείρω της καθημερινότητάς μας, δημιουργούν την εκρηκτική ατμόσφαιρα που ευνοεί τα φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας και πολλαπλασιάζει τα εγκλήματα εναντίον των γυναικών, που κάποτε φτάνουν ως την δολοφονία.
»Η Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, μια συμβολική κίνηση μεγάλης σημασίας, καλεί σε επαγρύπνηση και δράση. Μηδενική αποδοχή και ανοχή της βίας κατά των γυναικών. Τιμωρία των ενόχων. Δημιουργία δομών στήριξης και προστασίας των θυμάτων. Και, κυρίως, αλλαγή του οικογενειακού και κοινωνικού παραδείγματος, μέσω εκπαιδευτικών και συμβουλευτικών διαδικασιών. Θα χρειαστεί χρόνος για να διαλυθούν τα στερεότυπα που πηγάζουν από την ανισότητα των φύλων και περιβάλλουν ιδεολογικά το φαινόμενο, συχνά στιγματίζοντας το θύμα και όχι τον ένοχο, διαμορφώνοντας τη συλλογική ανεκτικότητα απέναντι σε πράξεις ηθικά και ποινικά κολάσιμες. Αλλά, ως τότε, η αυστηρή εφαρμογή του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου και η δημιουργία υποστηρικτικού περιβάλλοντος για τις γυναίκες που έχουν υποστεί ή υφίστανται κακοποίηση, είναι η μόνη οδός».
