Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία έχει καθιερωθεί από τον ΟΗΕ και γιορτάζεται στις 3 Δεκεμβρίου κάθε χρόνο.
Στόχος είναι η κατανόηση σε θέματα αναπηρίας και η κινητοποίηση υπέρ των δικαιωμάτων αξιοπρέπειας και ευημερίας των ατόμων με αναπηρία.
Παράλληλα, επιδιώκεται η αύξηση του βαθμού ένταξης των ατόμων με αναπηρία σε κάθε πτυχή της πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής ζωής.
Ακολουθούν 5 πράγματα που πρέπει να ξέρεις για την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα.
1.Τι σημαίνει αναπηρία
Όταν αναφερόμαστε σε ειδικές ανάγκες εννοούμε κάθε πνευματική ή σωματική αναπηρία η οποία χρήζει ειδικής μεταχείρισης ώστε το άτομο να αναπτύξει ισότιμα όλες τις ικανότητες του και να ενταχθεί στη κοινωνία.
Αυτές μπορεί να είναι αισθητηριακές αναπηρίες (τύφλωση, κώφωση) σωματικές αναπηρίες, (εγκεφαλική παράλυση, ακρωτηριασμένα άκρα) νοητική καθυστέρηση, χρωμοσωμικά σύνδρομα, Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή (αυτισμός), ειδικές μαθησιακές δυσκολίες (δυσλεξία κλπ).
2. Άτομα με αναπηρίες στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και των επίσημων φορέων του ελληνικού κράτους, στην Ελλάδα ο αριθμός των ατόμων με αναπηρία, υπολογίζεται γύρω στο 1 εκατομμύριο.
3.Άτομα με αναπηρίες σε όλο τον κόσμο.
Η Παγκόσμια Έκθεση για την Αναπηρία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, εκτιμά πως το 15% του παγκόσμιου πληθυσμού, ή περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο άτομα, ζουν με αναπηρία.
Από αυτό το νούμερο, εκτιμάται πως περίπου 450 εκατομμύρια είναι άτομα με ψυχοκοινωνική αναπηρία, ενώ τα δύο τρίτα αυτών των ανθρώπων δεν θα αναζητήσουν επαγγελματική υποστήριξη, κυρίως λόγω στίγματος, διακρίσεων και παραμέλησης.
4.Τα προβλήματα των ατόμων με αναπηρία
Οι άνθρωποι που έχουν οποιαδήποτε μορφή αναπηρίας, αντιμετωπίζουν αρκετά προβλήματα στην καθημερινότητα τους. Μερικά από αυτά, είναι ο στιγματισμός και οι διακρίσεις, έλλειψη κατάλληλης ιατρικής φροντίδας και υπηρεσιών αποκατάστασης, μη πρόσβαση σε μεταφορικά μέσα, κτίρια και πληροφορίες.
Τα άτομα με αναπηρίες έχουν γενικά χειρότερη υγεία, χαμηλότερη εκπαίδευση, λιγότερες οικονομικές ευκαιρίες και υψηλότερα ποσοστά φτώχειας σε σχέση με τα άτομα χωρίς αναπηρία. Οι άνθρωποι αυτοί παραμένουν σε μεγάλο βαθμό στο περιθώριο, είναι συχνά άνεργοι και έχουν υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας.
Πολλοί άνθρωποι με αναπηρία έχουν περιορισμένη ή και μηδαμινή πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και την αποκατάσταση, στην εκπαίδευση, την καλλιέργεια δεξιοτήτων και σε ευκαιρίες απασχόλησης.
Επιπλέον, σε μεγάλο βαθμό αποκλείονται από αστικές και πολιτικές διαδικασίες και η φωνή τους συντριπτικά καταπιέζεται σε θέματα κοινωνικά ή που τους επηρεάζουν άμεσα.
Επίσης (πέρα του γεγονότος ότι ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων με αναπηρία βρίσκεται εκτός εργατικού δυναμικού) και το μέσο οικογενειακό εισόδημα των νοικοκυριών που έχουν ένα μέλος με αναπηρία είναι χαμηλότερο από των άλλων νοικοκυριών, αφού το ύψος των παρεχόμενων προνοιακών επιδομάτων και αναπηρικών συντάξεων είναι τόσο μικρό που δεν μπορεί να καλύψει ούτε τις ανάγκες που απορρέουν από αυτή καθ’ εαυτή αναπηρία, ενώ υπάρχει άμεση συσχέτιση μεταξύ της βαρύτητας της αναπηρίας και του βαθμού φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού.
Μάλιστα, η Έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας προτείνει στις κυβερνήσεις και τους εταίρους να παρέχουν πρόσβαση σε όλες τις βασικές υπηρεσίες στα άτομα με αναπηρία, να επενδύσουν σε ειδικά προγράμματα για τα άτομα με αναπηρία που βρίσκονται σε ανάγκη, και να υιοθετήσουν εθνικές στρατηγικές και σχέδια δράσης.
5.Πώς καθιερώθηκε η Παγκόσμια Ημέρα
Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία (International Day of Persons with Disabilities) καθιερώθηκε το 1992 με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ και τιμάται κάθε χρόνο στις 3 Δεκεμβρίου.
Η επιλογή της ημερομηνίας αυτής συνδέεται με την υιοθέτηση από το διεθνή οργανισμό στις 3 Δεκεμβρίου 1982 του προγράμματος δράσης για τα ΑΜΕΑ, το οποίο οδήγησε στην υπογραφή της Διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στις 30 Μαρτίου 2007.
Σημειώνεται πως η Κύπρος την κύρωσε το 2011 και η Ελλάδα το 2012.