Βίντεο-ντοκουμέντο, με τα δασοκομάντο της Πυροσβεστικής να κάνουν χρήση «αντιπυρ» στη φωτιά που είχε ξεσπάσει στις 17 Ιουλίου 2023 στα Δερβενοχώρια, δημοσιεύει το iΕidiseis.
Τα δασοκομάντο απεικονίζονται να βάζουν ελεγχόμενα και στοχευμένα φωτιά με ειδικές συσκευές καύσης, με στόχο να ανακόψουν την εξάπλωση του πύρινου μετώπου. Στην Ελλάδα η μέθοδος «αντιπύρ» μπορεί να χρησιμοποιηθεί από πέρυσι, όταν και θεσμοθετήθηκε η χρήση του ως μέθοδος καταστολής δασικών πυρκαγιών.
Μέχρι στιγμής κατά τη φετινή αντιπυρική περίοδο έχει ήδη χρησιμοποιηθεί η νέα – για τα ελληνικά δεδομένα- μέθοδος αναχαίτισης της φωτιάς, ενώ δεν αποκλείεται το ίδιο να συμβεί και τον Αύγουστο σε περίπτωση που οι συνθήκες το επιτρέψουν και κριθεί απαραίτητο.
Στην Ελλάδα οι αρμόδιοι για να χρησιμοποιήσουν το «αντιπυρ» είναι οι δασοκομάντο, δηλαδή τα στελέχη της Ειδικής Μονάδας Ειδικών Επιχειρήσεων (ΕΜΟΔΕ), τα οποία έχουν εκπαιδευτεί για το σκοπό αυτό σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Η Πυροσβεστική προσέλαβε πέρυσι 500 δασοκομάντο, με κριτήρια κυρίως την εργασιακή εμπειρία στη δασοπυρόσβεση. Επρόκειτο ως επί το πλείστον για πυροσβέστες που ήταν εποχικοί και επιχειρούσαν κυρίως στα πεζοπόρα τμήματα της ΕΜΑΚ.
Η Ειδική Μονάδα Ειδικών Επιχειρήσεων έχει έξι βάσεις σε όλη την Ελλάδα: Ελευσίνα, Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Λαμία και Γιάννενα. Μάλιστα, υπάρχει δυνατότητα αερομεταφοράς των δασοκομάντο με ελικόπτερο Agusta Bell σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Το συγκεκριμένο ελικόπτερο δεν έχει μόνο δυνατότητα μεταφοράς προσωπικού αλλά και αεροπυρόσβεσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν σκέψεις στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας να προσληφθούν και άλλοι δασοκομάντο, προκειμένου η Ειδική Μονάδα Ειδικών Επιχειρήσεων να αναβαθμιστεί και να υπάρχει μία ακόμα πιο αποδοτική ομάδα ταχείας επέμβασης στα πύρινα μέτωπα.
Δείτε τα σχετικά βίντεο
Τι ορίζει ο νόμος
Όπως ορίζεται στη σχετική απόφαση του 2022, «τη χρήση της φωτιάς για την κατάσβεση φωτιάς αναλαμβάνουν ειδικά εκπαιδευμένοι υπάλληλοι του Πυροσβεστικού Σώματος στις περιπτώσεις υπαίθριας εν εξελίξει πυρκαγιάς, η οποία λαμβάνει διαστάσεις ή ενέχει κίνδυνο περαιτέρω εξάπλωσης, εξαιτίας της οποίας υφίσταται κοινός κίνδυνος για πρόσωπα, πράγματα ή το φυσικό περιβάλλον.
Το αντιπύρ και η κατάκαυση μπορούν να εφαρμόζονται όταν πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθοι όροι:
Η πυρκαγιά δεν μπορεί να ελεγχθεί με άλλα μέσα και συντρέχει επείγουσα ανάγκη αποτροπής κοινού κινδύνου για πρόσωπα, πράγματα ή το φυσικό περιβάλλον.
Κρίνεται επιχειρησιακά αναγκαία η εφαρμογή της μεθόδου από τον επικεφαλής του Συμβάντος στον τόπο της πυρκαγιάς.
Διενεργείται από ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό του Πυροσβεστικού Σώματος με τη συνδρομή κατά περίπτωση επαρκών δυνάμεων υποστήριξης.
Πριν την εφαρμογή του αντιπυρός ή της κατάκαυσης συντάσσεται από την Ομάδα Σχεδιασμού, εφόσον έχει συγκροτηθεί, ή από τον Επικεφαλής της ομάδας των Ε.ΜΟ.Δ.Ε. (δασοκομάντος) το «Σχέδιο Εφαρμογής Αντιπυρός» ή το Σχέδιο Εφαρμογής Κατάκαυσης καθώς επίσης και Δελτίο Τελικού Ελέγχου για την έναρξη του αντιπυρός/κατάκαυσης από τον επικεφαλής καύσης.
Στα Σχέδια αυτά αναφέρονται αναλυτικά οι υφιστάμενες συνθήκες που αφορούν τη συμπεριφορά της πυρκαγιάς και την εκτίμηση της ταχύτητας εξάπλωσής της, τις τοπικές μετεωρολογικές συνθήκες, την κλίση και τη βλάστηση της περιοχής (αν πρόκειται για αραιό ή ψηλό δάσος, θάμνους, κλπ). Επιπλέον αναφέρονται οι διαθέσιμες δυνάμεις για το αντιπύρ, τα εναέρια μέσα που μπορούν να συνδράμουν αλλά και εκτίμηση της πιθανότητας επιτυχίας. Για την εφαρμογή των μεθόδων αυτών θα πρέπει οι μετεωρολογικές συνθήκες να θεωρούνται ευνοϊκές για διάστημα τουλάχιστον τριών ωρών.
Βεβαίως, για τις περιπτώσεις, στις οποίες το αντιπύρ και η κατάκαυση κρίνεται ότι αποτελούν την ύστατη λύση έκτακτης και επείγουσας ανάγκης για την προστασία από άμεσο κίνδυνο ζωής πυροσβεστών ή και πολιτών σε περιπτώσεις εγκλωβισμού, αδυναμίας διαφυγής από γρήγορα κινούμενη πυρκαγιά, οι μέθοδοι μπορούν να εφαρμόζονται χωρίς τη σύνταξη σχεδίων, όπως ορίζεται στη σχετική απόφαση».
Τι είναι το «αντιπυρ»
Το «αντιπύρ» είναι η ελεγχόμενη φωτιά που τίθεται προς την πλευρά του πύρινου μετώπου, στην εσωτερική πλευρά μίας αντιπυρικής λωρίδας ή ασυνέχειας της καύσιμης ύλης (ενδεικτικά βραχώδεις σχηματισμοί, λίμνες, ποτάμια, καλλιέργειες, οικισμοί κ.λπ.), σε πορεία αντίθετη προς το μέτωπο της πυρκαγιάς.
Στόχος είναι η συνένωση του μετώπου της πυρκαγιάς με το μέτωπο του αντιπυρός, με απώτερο σκοπό την κατάσβεση ή την απομείωση της καύσιμης ύλης, προκειμένου να σταματήσει ή να μειωθεί ο ρυθμός εξάπλωσής της ή να επηρεαστεί προς το ηπιότερο η συμπεριφορά της πυρκαγιάς. Κατάκαυση είναι η ελεγχόμενη και ακολουθούσα συγκεκριμένη διαδικασία φωτιά, που τίθεται προς την πλευρά της περιμέτρου μίας πυρκαγιάς που είναι σε εξέλιξη, εσωτερικά μίας αντιπυρικής ζώνης ή μίας αντιπυρικής λωρίδας που δημιουργείται από μηχανήματα έργου ή χειρωνακτικά μέσα ή μίας ζώνης με λεπτά καύσιμα που έχει διαβραχεί, ή σε ασυνέχειες της καύσιμης ύλης (ενδεικτικά βραχώδεις σχηματισμοί, λίμνες, ποτάμια, καλλιέργειες, δρόμοι, οικισμοί κ.λπ.).
