Ο καύσωνας και οι υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να προκαλέσουν θερμοπληξία και οι ειδικοί προειδοποιούν, καθώς στο «στόχαστρο» της ακραίας ζέστης δεν μπαίνουν μόνο οι ηλικιωμένοι, αλλά και οι νέοι.
Η θερμοπληξία είναι η υπερθέρμανση του σώματος, δηλαδή η αύξηση της θερμοκρασίας, η οποία μπορεί να ανέβει σε υψηλά και επικίνδυνα επίπεδα.
Μάλιστα, χαρακτηρίζεται ως βαριά και επείγουσα κλινική κατάσταση που εμφανίζεται συνήθως σε περιόδους καύσωνα και προσβάλλει κυρίως ηλικιωμένα και εξασθενημένα.
Παρόλα αυτά, υπάρχει περίπτωση να μην γίνει έντονα αντιληπτή, καθώς μοιάζει με την θερμική εξάντληση, κάτι που όμως είναι τελείως διαφορετικό.
Συγκεκριμένα, η τελευταία οφείλεται σε μεγάλη απώλεια υγρών από τη ζέστη και δεν απουσιάζει η εφίδρωση ενώ ο πυρετός είναι χαμηλός ή απών, ενώ τα συμπτώματα και η όλη εικόνα είναι λιγότερο δραματικά.
Τα βασικά συμπτώματα της θερμοπληξίας λοιπόν, που πρέπει να γίνουν αντιληπτά, ώστε να αντιμετωπιστούν αμέσως, είναι τα εξής:
– Δυνατός πονοκέφαλος
– Κράμπες των μυών λόγω της απώλειας αλάτων
– Μπορεί να παρατηρηθεί παραλήρημα, διανοητική σύγχυση, σπασμοί και καμιά φορά πλήρης απώλεια αισθήσεων. Ο πάσχων μπορεί να έχει σκοτοδίνη και να μη μπορεί να σταθεί
– Ταχύς αλλά αδύναμος σφυγμός
Πώς εμφανίζεται η θερμοπληξία
Ο άνθρωπος όπως και τα υπόλοιπα θηλαστικά έχει ένα θερμορυθμιστικό μηχανισμό που επιτρέπει να ζει σε μεγάλες διακυμάνσεις της εξωτερικής θερμοκρασίας διατηρώντας τη θερμοκρασία του σώματός του σταθερή.
Έτσι μπορεί το εξωτερικό περιβάλλον να είναι στους +40 ή -40 βαθμούς Κελσίου και το ανθρώπινο δέρμα να παίρνει την θερμοκρασία του περιβάλλοντος αλλά οι εσωτερικοί ιστοί του σώματος διατηρούνται στον άνθρωπο σε θερμοκρασία 36,6-37,1 βαθμών.
Έτσι, μέσω του μηχανισμού που ονομάζεται «θερμοστάτης» και έχει έδρα τον εγκέφαλο, κάνει το σώμα να παράγει θερμότητα, όταν έξω έχει κρύο, ενώ αποβάλει θερμότητα, όταν έξω έχει ζέστη.
Παρόλα αυτά, μερικές φορές αυτός ο μηχανισμός μπορεί να μπλοκάρει και να υπάρξει υπερθερμία (ή υποθερμία). Ένας τρόπος που μπορεί να συμβεί αυτό είναι η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο (ηλίαση).
Το τρίπτυχο υψηλή θερμοκρασία (καύσωνας), υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία και άπνοια συνιστά την προϋπόθεση της θερμοπληξίας. Η άπνοια και η υψηλή υγρασία (πάνω από 70%) παρεμποδίζουν την εξάτμιση του ιδρώτα, η οποία είναι υπεύθυνη για την πτώση της θερμοκρασίας στο δέρμα και στο σώμα.
