Τον Νίκο Χατζηελευθερίου τον γνωρίζουμε κυρίως μέσα από τις εμφανίσεις και τις ηχογραφήσεις του με το σύνολο Guitarte Ensemble με έργα μπαρόκ μουσικής. Ιδιαίτερα η τελευταία δισκογραφική δουλειά τους, «4 concerti grossi a preparar l’ avvenire», απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και κάνει πλέον διεθνή «καριέρα».
Στο Φεστιβάλ Ρεματιάς 2020 – Νύχτες Αλληλεγγύης ο Νίκος Χατζηελευθερίου με τους Guitarte Ensemble (Νίκος Χατζηελευθερίου, Χρήστος Φάκλαρης, Χριστίνα Πολυκρέτη και Άννα Σαρτζίδου) και τους Όσβαλντ Αμιράλη (κοντραμπάσο), Κώστας Ήλιάδη (κιθάρα), Άννα Σαρτζίδου και Δημήτρη Βουτσά (τραγούδι) θα παρουσιάσουν ένα πρόγραμμα με έργα μελοποιημένη ποίησης του Νίκου Καββαδία. Η παράσταση με τίτλο «Ξέμπαρκοι καιροί – Ήχοι εξόριστοι» θα περιλαμβάνει έργα των Ξέμπαρκων, Μαρίζας Κωχ, Γιάννη Σπανού και Θάνου Μικρούτσικου.
Μιλήσαμε με τον σπουδαίο κιθαριστή και συνθέτη λίγες ημέρες πριν από την συναυλία που θα πραγματοποιηθεί με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.
Πόσο καιρό έχετε να παίξετε ζωντανά μπροστά σε κοινό; Τι σήμαινε για εσάς η αναγκαστική αποχή από τα live και πως νοιώθετε που ξαναβρίσκετε το φυσικό σας ακροατήριο;
– Τελευταία εμφάνιση με κοινό ήταν στις 9 Φεβρουαρίου στο the zoo club με το guitarte ensemble, με τα «4 concerti grossi a preparar l’ avvenire» δηλαδή το ομώνυμο τελευταίο μας CD. Καθετί «αναγκαστικό» είναι δυσάρεστο συχνά και επώδυνο. Όπως η έλλειψη του live. Αυτό που νοιώθουμε τώρα, εν όψει της συναυλίας μας, είναι αρχικά ανακούφιση. Αλλά και ενθουσιασμός με το θέμα της συναυλίας. Δε μπορούμε να κρύψουμε ότι υπάρχει και μια αγωνία, ένα πρωτόγνωρο τρακ για το πώς θα είναι η επικοινωνία με το κοινό, στις συνθήκες που γνωρίζουμε.
Τι σας οδήγησε στην επιλογή των τραγουδισμένων ποιημάτων του Καββαδία σε αυτή την συγκυρία; Υπηρετεί κάποια συγκεκριμένη ανάγκη ο Καββαδίας; Έπαιξε κάποιο ρόλο στην επιλογή σας ο θάνατος του Θάνου Μικρούτσικου;
– Ο Θάνος Μικρούτσικος υπήρξε και είναι εμβληματική μορφή στο χώρο της μουσικής και ειδικά της μελοποίησης του Καββαδία. Αλλά ειλικρινά, το θλιβερό γεγονός της απώλειας του δεν ήταν ο λόγος ούτε η αφορμή. Προσπαθούμε δε, να μη το συνδέσουμε διότι συχνά η διαχείριση τέτοιων γεγονότων δεν είναι πάντα άδολη. Από κει και πέρα στην προσπάθεια όλων μας να «ξορκίσουμε το κακό» της απόστασης, μέσα από ένα καλλιτεχνικό γεγονός, πιστεύουμε πως η θάλασσα, το ταξίδι κι ο ποιητής τους προσφέρει έναν πολύ δυνατό συμβολισμό και μια πηγή έμπνευσης αναβλύζουσα.
Ως ερμηνευτής μοιράζετε τον χρόνο σας ανάμεσα στο μπαρόκ και στην μουσική του 20ου αιώνα, τη μουσική δωματίου και το τραγούδι. Εξυπηρετεί κάτι αυτός ο -ας το πούμε- «διχασμός»;
– Το βρίσκετε «διχαστικό»; Εμείς το βλέπουμε συνδετικό. Η μουσική που θέλουμε να παίζουμε διαπερνά τρεις άξονες. Την κλασική μας Παιδεία, στην οποία είμαστε πάντα μαθητευόμενοι (έχουμε κάνει συναυλίες και δισκογραφία με έργα Bach, Handel, Vivaldi, Schoenberg, Britten κ.α), τη σύγχρονη μουσική παραγωγή (έχουμε παρουσιάσει πλήθος έργων νέων συνθετών σε πρώτη εκτέλεση) και τέλος τη μουσική που έχουμε ως «βίωμα» (έχουμε κάνει αντίστοιχα μουσική των Χατζιδάκι, Θεοδωράκη κ.ά.) κι εδώ ανήκει και η τρέχουσα συναυλία μας. Έτσι έχουμε πορευτεί κι έτσι θα συνεχίσουμε.
Τι σημαίνει να είναι σήμερα κάποιος μουσικός στην Ελλάδα; Σκεφτήκατε ποτέ ότι αν είσαστε αλλού η ζωή σας θα ήταν πιο εύκολη;
– Δεν έχω σκεφτεί ποτέ μέχρι τώρα τη ζωή μου χωρίς τη μουσική. Επίσης δεν έχω σκεφτεί μέχρι τώρα τη ζωή μου κάπου αλλού. Άρα, μάλλον δε μπορώ να σας δώσω μια διεξοδική απάντηση. Επίσης δεν πιστεύω ότι έχει σημαντικές διαφορές το να είσαι μουσικός στην Ελλάδα απ’ ότι στις υπόλοιπες «συγγενείς» βιο-κοινωνικο-πολιτικά χώρες.
Πως κρίνετε το τοπίο της καλλιτεχνικής δημιουργίας σήμερα στην Ελλάδα;
– Υπάρχει δίψα και αφοσίωση. Είμαστε σ΄ ένα μεταβατικό στάδιο (δεν εννοώ τις συνθήκες της πανδημίας) αξιακής τοποθέτησης του καλλιτεχνικού έργου και της σχέσης του με το κοινό. Το επίδικο της καλλιτεχνικής δημιουργίας σήμερα είναι το fake
Σας ικανοποίησαν τα μέτρα στήριξης των καλλιτεχνών;
– Όχι.
Δώστε μας έναν λόγο για τον οποίο οι Έλληνες θα πρέπει να ξεκουνήσουν από τα σπίτια τους και τις οθόνες τους και να επιστρέψουν στα θέατρα και τις συναυλίες.
– Πρέπει πάση θυσία να ανακτήσουμε την αισιοδοξία μας, κυρίως δε, την αυτοπεποίθηση μας. Η αισιοδοξία και η αυτοπεποίθηση τρέφονται από τη συναναστροφή.
Εκτός από ερμηνευτής είστε και συνθέτης. Περιμένουμε κάτι από εσάς το επόμενο διάστημα;
– Σαν ερμηνευτής με το Guitarte ensemble, επανερχόμαστε στις συναυλίες μπαρόκ μουσικής στις 2 Οκτωβρίου στο Μουσείο Μπενάκη.
Σας σύνθετης, γράφω μουσική με μοναδική αιτία την άμεση παρουσίαση της. Οψόμεθα λοιπόν.
Δεν είναι η πρώτη φορά που συμμετέχετε στο Φεστιβάλ Ρεματιάς; Έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία για εσάς;
– Είναι ένα ξεχωριστό φεστιβάλ από άποψη καλλιτεχνικού ήθους και αισθητικού αιτήματος. Παράλληλα έχω συνεχή συνεργασία με τον Δήμο Χαλανδρίου για διάφορα μουσικά και εκπαιδευτικά προγράμματα με προεξάρχον την Συμφωνική ορχήστρα νέων Χαλανδρίου που έχει ήδη δύο γεμάτα χρόνια παρουσίας.
Τι ακούγατε τις ημέρες της καραντίνας;
– Τον ήχο της αγωνίας της εσωτερικής αναζήτησης της κοινωνικής δοκιμασίας και της ελπίδας απ’ όπου κι αν προερχόταν.
Τη συναυλία θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν κατά προτεραιότητα έως και 300 θεατές, αφού προμηθευτούν το δελτίο εισόδου τους στον τον ιστότοπο www.viva.gr.
