Η Formula 1 ανέκαθεν ήταν το σπορ που εντυπωσίαζε το φίλαθλο κοινό της λόγω των υψηλών ταχυτήτων και των ανεπανάληπτων στιγμών που οι οδηγοί προσέφεραν απλόχερα σε κάθε σεζόν, προσελκύοντας ολοένα και περισσότερους θαυμαστές του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Όμως υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος, καθώς ο βαθμός επικινδυνότητας ήταν (και είναι) πάρα πολύ μεγάλος, με αποτέλεσμα πολλοί πιλότοι να χάσουν την ζωή τους στην πίστα.
Όλα έχουν το τίμημά τους…
Ο Σκωτσέζος παγκόσμιος πρωταθλητής σερ Τζάκι Στιούαρτ (1969, 1971,1973), είχε αναφερθεί στο γεγονός αυτό με μία «σκληρή» κατά πολλούς δήλωση, όταν είπε: «Πλέον δεν έχω κανέναν καλό φίλο στην ζωή μου, γιατί όλοι τους πέθαναν στην πίστα. Ήταν όλοι αυτοί που μοιραζόμασταν την… τρέλα για την ταχύτητα και πρέπει να ομολογήσω πως ήμουν τυχερός που μπόρεσα να ζήσω το μεγαλείο αυτών των αγώνων και να επιβιώσω ώστε να βρίσκομαι εδώ και να σας μιλάω».
Σταδιακά η έμφαση της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Μηχανοκίνητου Αθλητισμού στράφηκε προς την ασφάλεια των οδηγών, παίρνοντας πολλές αποφάσεις που σε βάθος χρόνων αποδείχτηκαν σωτήριες για πολλούς πιλότους.
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα ήταν αυτό του Ρομαίν Γκροζάν στην πίστα του Μπαχρέιν, με τον Γάλλο να βγαίνει ζωντανός από ένα σοκαριστικό ατύχημα. Στον πρώτο γύρο του Γκραν Πρι στο Μπαχρείν, η Χάας που οδηγούσε, παρεκτράπηκε της πορείας της και κατευθύνθηκε με ταχύτητα 240 χιλιομέτρων/ώρα πάνω στην μπαριέρα, με αποτέλεσμα να τυλιχθεί στις φλόγες. Μετά από 27 δευτερόλεπτα ο Γκροζάν βγήκε από το κόκπιτ του μονοθεσίου του έχοντας μόνο μερικά ελαφριά τραύματα στα πλευρά και κάποια εγκαύματα στα χέρια. Μερικά δευτερόλεπτα τον χώριζαν απο τον θάνατο, όπως δήλωσε χαρακτηριστικά, όμως χάρη στην αντίδρασή του και την ασφάλεια που του παρείχε ο εξοπλισμός που χρησιμοποιούσε, μπόρεσε να επιβιώσει.
https://youtu.be/ZQ7_En2xEm4
Ο Νίκι Λάουντα το 1976 στο Γερμανικό Γκραν Πρι, έχασε τον έλεγχο της Φεράρι με αποτέλεσμα το μονοθέσιό του να χτυπήσει στην μπαριέρα και να τυλιχθεί στις φλόγες. Ο Αυστριακός πιλότος δεν μπόρεσε να βγει εγκαίρως από το φλεγόμενο μονοθέσιο με αποτέλεσμα να υποστεί σοβαρά εγκαύματα και τραύματα σε όλο του το σώμα. Μεταφέρθηκε γρήγορα στο νοσοκομείο όπου διέμεινε για αρκετό χρονικό διάστημα πριν επιστρέψει στην ενεργό δράση, με τα σημάδια του ατυχήματος να είναι εμφανή στο πρόσωπό του.
«Είναι την ευκαιρία να κάνω πλαστική προσώπου ώστε το πρόσωπό μου να έρθει στην μορφή που ήταν πριν το ατύχημα, όμως δεν το επέλεξα. Θέλω να είμαι η ζωντανή απόδειξη του τι μπορεί να πάθει κάποιος από την στιγμή που κάθεται στο μονοθέσιό του και είναι έτοιμος για τον αγώνα. Το ρίσκο είναι πολύ υψηλό και μπορώ να πω πως είμαι πολύ τυχερός που μπορώ να σας μιλάω σήμερα…», δήλωσε στην πρώτη συνέντευξη που παραχώρησε μετά το ατύχημα.
To «φωτοστέφανο» απο τιτάνιο
Το 2018 το HALO προσαρμόστηκε στα μονοθέσια ξεσηκώνοντας αντιδράσεις, με πολλούς να το περιφρονούν τονίζοντας πως δεν είναι «όμορφο» εμποδίζοντας παράλληλα την ορατότητα των οδηγών. Μόλις δύο χρόνια αργότερα, ένας εξ’ αυτών το χαρακτήρισε «φωτοστέφανο» καθώς το έσωσε την ζωή από βέβαιο θάνατο, αυτός ήταν ο Ρομαίν Γκροζάν. Το εξάρτημα αυτό είναι κατασκευασμένο από τιτάνιο, ζυγίζει 7 κιλά και μπορεί να αντέξει βάρος έως και 12.000 κιλά, όσο περίπου ζυγίζει ένα διώροφο λεωφορείο. Σκοπός του είναι να προστατεύει τους πιλότους από θραύσματα που μπορεί να εκτοξευθούν από τα προπορευόμενα αυτοκίνητα ή ακόμα και από σφοδρές συγκρούσεις, όπως αυτή του Γάλλου της Χάας. Η παρούσα καινοτομία δεν προσαρμόστηκε για λόγους καλαισθησίας αλλά για την αποφυγή σοβαρών ατυχημάτων, όπως αυτό που συνέβη στο ΣΠΑ του Βελγίου, το 2018.
Η… ασπίδα που ονομάζεται Nomex
Όταν διεξάγεται ένας αγώνας στο υψηλότερο επίπεδο, οι διοργανωτές και η ομοσπονδία πρέπει να προσέχουν μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια για την προστασία των αθλητών, από την σωστή τοποθέτηση των προστατευτικών στην πίστα μέχρι και την στολή των πιλότων. Η πυρίμαχη φόρμα, τα εσώρουχα, τα παπούτσια και τα γάντια είναι κατασκευασμένα από το υλικό Nomex, το οποίο προστατεύει από τις φλόγες και την υψηλή θερμοκρασία. Η καινοτομία αυτή έχει εφαρμοστεί στον μηχανοκίνητο αθλητισμό εδώ και αρκετά χρόνια, όμως συνεχίζει να εξελίσσεται καθώς αντέχει σε θερμοκρασίες έως 800 βαθμών Κελσίου για περίπου 10 δευτερόλεπτα, διατηρώντας την εσωτερική θερμοκρασία κάτω από τους 40 βαθμούς Κελσίου.
Υπάρχει όμως ακόμα ένας παράγοντας που συνέβαλε στην ασφαλή απομάκρυνση του Γκροζάν από το σημείο του ατυχήματος, και αυτός είναι η έγκαιρη παρέμβαση των ατόμων του Medical car αλλά και της ιατρικής ομάδας της πίστας.
Οι Ίαν Ρόμπερτς και Άλαν φαν ντε Μέρβ, σε κάθε αγώνα της Formula 1, βρίσκονται μέσα στο ιατρικό όχημα που ακολουθεί τα μονοθέσια στον πρώτο γύρο των γκραν πρι και είναι εκπαιδευμένοι για όλα τα ενδεχόμενα που ίσως χρειαστεί να αντιμετωπίσουν. Η συμβολή τους ήταν σωτήρια καθώς μπόρεσαν να διαχειριστούν μία τόσο σοβαρή κατάσταση με μεγάλη ψυχραιμία, γνωρίζοντας επακριβώς τις κινήσεις που έπρεπε να ακολουθήσουν για να σώσουν τον Γκροζάν από τα συντρίμμια.
https://twitter.com/HaasF1Team/status/1334537370574655489
Το γεγονός ότι ο Γκροζάν βγήκε άθικτος από το ατύχημα αυτό δεν είναι τυχαίο, αλλά είναι η απόδειξη δύο πραγμάτων. Το πρώτο είναι ότι έχουν γίνει άλματα στον τομέα της ασφάλειας και της προστασίας των οδηγών από τα τρακαρίσματα, τις συγκρούσεις, ακόμα και την περίπτωση φωτιάς, όπως αποδείχθηκε την περασμένη Κυριακή στο Μπαχρέιν, ενώ το δεύτερο είναι ότι η Formula 1 παραμένει ακόμα και σήμερα ένα πολύ επικίνδυνο άθλημα. Μπορεί να έχει χάσει την γοητεία και τον ανταγωνισμό που είχε τα προηγούμενα χρόνια, όμως το ρίσκο που παίρνουν οι οδηγοί την στιγμή που θα μπουν μέσα στο μονοθέσιο υπάρχει ακόμη.
