Να καλύψει το χαμένο έδαφος και να μεταβεί στη νέα εποχή της ηλεκτροκίνησης, της καθαρής ενέργειας και των μοντέλων ήπιας κυκλοφορίας στα μεγάλα αστικά κέντρα θα προσπαθήσει να καλύψει η Ελλάδα τα επόμενα χρόνια.Μοχλός θα αποτελέσει το σχέδιο που παρουσίασε την Παρασκευή η κυβέρνηση ευελπιστώντας πώς θα γίνει η αρχή για την μετάβαση στη νέα εποχή.
Μιλώντας στο iEidiseis.gr ο πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων Παναγιώτης Παπαντωνίου χαρακτήρισε μονόδρομο την πορεία προς την ηλεκτροκίνηση υπογραμμίζοντας ωστόσο πώς μένει να ξεπεραστούν σημαντικές δυσκολίες που μας κρατούν πίσω σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη.
«Το θεμελιώδες είναι να καταλάβουμε πώς πρέπει να κινηθούμε προς την ηλεκτροκίνηση και να ακολουθήσουμε την παγκόσμια τάση για την προστασία του περιβάλλοντος. Ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα η ανάγκη αυτή είναι επιβεβλημένη αφού ένα μεγάλο μέρος των ρύπων στην ατμόσφαιρα προέρχεται από τα αυτοκίνητα. Στην Ελλάδα είμαστε αρκετά πίσω σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες στις οποίες το ποστοστό των νέων ηλεκτροκίνητων οχημάτων είναι σε διψήφια ποσοστά» σημειώνει ο κ.Παπαντωνίου.
Κόστος, νομοθεσία, υποδομές
Ωστόσο για την παραπάνω διαπίστωση πέραν της κουλτούρας κάθε λαού υπάρχουν τρεις αντικειμενικοί λόγοι που θα πρέπει να διευθετηθούν ειδάλλως τα όποια σχέδια θα μείνουν στα χαρτιά.
«Υπάρχουν τρεις βασικοί λόγοι που η Ελλάδα έμεινε πίσω. Αρχικά, όπως εύκολα όλοι καταλαβαίνουν είναι το οικονομικό. Τα ηλεκτροκίνητα οχήματα έχουν υψηλό κόστος και στην Ελλάδα που βρίσκονταν σε κρίση η αντικατάσταση των αυτοκινήτων δεν ήταν προτεραιότητα. Ο δεύτερος λόγος είναι οι ανύπαρκτες υπόδομες. Δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή σταθμοί φόρτισης ούτε μέσα στα αστικά κέντρα ούτε στους μεγάλους αυτοκινητοδρόμους. Είναι αναγκαίο αυτό να ξεπεραστεί ώστε να μπορεί κάποιος με ένα ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο να μπορεί για παράδειγμα να κάνει ένα μεγάλο ταξίδι τη στιγμή που η αυτονομία τους είναι συγκεκριμένη. Και το τρίτο αγκάθι είναι η νομοθεσία. Το ελληνικό κράτος αργεί να νομοθετήσει και να προσαρμοστεί στις γρήγορα στις νέες εξελίξεις. Χαρακτηριστικό είναι πώς αυτή τη στιγμή είναι ασαφές το πλαίσιο για τις εγκαταστάσεις φόρτισης. Άρα, λοιπόν καταλαβαίνουμε πώς δεν αρκεί απλώς μία επιδότηση αγοράς ηλεκτροκίνητου αυτοκινήτου, χρειάζεται ένα συνολικό σχέδιο το οποίο περιμένουμε να ξεδιπλωθεί και να συγκεκριμενοποιηθεί» σημειώνει ο κ. Παπαντωνίου.
Το σχέδιο, τα κίνητρα και το χρονοδιάγραμμα
Υπενθιμίζεται πώς την Παρασκευή οι συναρμόδιοι υπουργοί Περιβάλλοντος – Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής ανακοίνωσαν τα μπόνους για την αγορά ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων, σκούτερ και ποδηλάτων σε ένα το «πακέτο» κινήτρων.
Συνολικά το κόστος αγοράς ηλεκτρικού αυτοκινήτου μειώνεται κατά μέσο όρο κατά 25%, όφελος στο οποίο προστίθεται το σημαντικά μειωμένο κόστος χρήσης (για καύσιμα και συντήρηση) σε σχέση με τα συμβατικά οχήματα.
Αναλυτικά, τα μέτρα για την ηλεκτροκίνηση έχουν ως εξής:
Για τα ΙΧ, έκπτωση ίση με το 15% της λιανικής τιμής προ φόρων με όριο τα 5.500 ευρώ συν 500 ευρώ για την (προαιρετική) εγκατάσταση φορτιστή. Επιπλέον, εξαίρεση του ηλεκτρικού αυτοκινήτου από τα τεκμήρια. Το μπόνους εφαρμόζεται μόνο για ηλεκτρικά (όχι για υβριδικά ΙΧ).
Για τα σκούτερ, 20% της λιανικής τιμής προ φόρων με όριο τα 800 ευρώ.
Για τα ποδήλατα, 40% της αξίας με όριο επίσης τα 800 ευρώ, ποσό που μπορεί να καλύψει μέχρι και το 50% της τελικής αξίας.
Αν η αγορά νέου συνδυάζεται με την απόσυρση του παλιού ΙΧ ή μοτοσυκλέτας, θα καταβάλλεται επιπλέον μπόνους απόσυρσης, ύψους 1.000 και 400 ευρώ αντίστοιχα.
Για την αγορά και μίσθωση ηλεκτρικών οχημάτων από εταιρείες προβλέπεται αυξημένη έκπτωση της δαπάνης από τα έσοδα. Στην περίπτωση των εταιρικών οχημάτων επιδοτείται και η απόκτηση υβριδικών (όχι μόνο ηλεκτρικών) οχημάτων. Το επιπλέον ποσοστό έκπτωσης είναι αντίστοιχα 50% για ηλεκτρικά και 30% για υβριδικά επί της πραγματικής δαπάνης (π.χ. αν το μηνιαίο μίσθωμα είναι 300 ευρώ, θα εκπίπτουν 450 ή 390 ευρώ αντίστοιχα) και η παραχώρηση στον εργαζόμενο δεν θα φορολογείται ως παροχή σε είδος.
Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έδωσε στη δημοσιότητα τους 4 άξονες του στρατηγικού σχεδίου για την ηλεκτροκίνηση. «Η ηλεκτροκίνηση είναι το αύριο. Και σε αυτό το αύριο θέλουμε να προχωρήσουμε με σχέδιο και πρόγραμμα», τόνισε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, κ. Κώστας Καραμανλής κατά την παρουσίαση του σχεδίου νόμου «Μετάβαση στην κινητικότητα χαμηλών καυσίμων: Μέτρα προώθησης και εφαρμογής της ηλεκτροκίνησης», από κοινού με τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστή Χατζηδάκη και τον Υφυπουργό Μεταφορών, κ. Γιάννη Κεφαλογιάννη.
Ο κ. Καραμανλής επισήμανε ότι «διεθνώς στον τομέα των μεταφορών αποδίδεται περίπου το 1/3 της τελικής κατανάλωσης ενέργειας και το 30% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ο ευρύτερος ευρωπαϊκός στόχος είναι μέχρι το 2050 ο τομέας των μεταφορών να μειώσει τις εκπομπές κατά 60% και η κυκλοφορία στις πόλεις να γίνεται αποκλειστικά με μη συμβατικά οχήματα.»
Πως και πότε θα δοθούν οι επιδοτήσεις
Οι επιδοτήσεις που θα δοθούν ως το τέλος του 2021, με τα τωρινά δεδομένα θα φθάσουν συνολικά στα 100 εκατ. ευρώ και θα εκταμιευθούν με το μοντέλο του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον», δηλαδή με υποβολή αίτησης μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, μέχρις εξαντλήσεως του προϋπολογισμού.
Ο Κωστής Χατζηδάκης τόνισε πάντως ότι μεγάλο μέρος του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης που σχεδιάζεται, θα αφορά τις πράσινες μετακινήσεις, που σημαίνει ότι τα κίνητρα θα διατηρηθούν ή / και θα διευρυνθούν τα επόμενα χρόνια.
Η γενική γραμματέας του ΥΠΕΝ Αλεξάνδρα Σδούκου σημείωσε πως με τους υφιστάμενους πόρους θα επιδοτηθεί η αγορά 1.700 ΙΧ, 3.000 δικύκλων, 1.000 ταξί, 6.000 εταιρικών οχημάτων (με όριο 3 οχήματα ανά νομικό πρόσωπο και 6 στα νησιά) και η εγκατάσταση 1.000 οικιακών σημείων φόρτισης. Τόνισε ακόμη ότι για την ανάπτυξη του δικτύου φόρτισης θα ισχύσει το μοντέλο αγοράς.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τα κίνητρα για επενδύσεις σε μονάδες παραγωγής φορτιστών, μπαταριών (ή ενδεχομένως και οχημάτων) προβλέπονται μειωμένος φορολογικός συντελεστής κατά 5 μονάδες για 5 χρήσεις, χαμηλότερες εργοδοτικές εισφορές για νέες θέσεις εργασίας και θέσπιση συντελεστών υπεραπόσβεσης ώστε η επένδυση να ανακτάται σε ορίζοντα τριετίας. Τα κίνητρα θα ισχύουν για επενδύσεις αποκλειστικά σε λιγνιτικές περιοχές (Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη) που πλήττονται από την απανθρακοποίηση της οικονομίας.
Ο κ. Χατζηδάκης υπογράμμισε ότι δεν έχει συζητηθεί θέμα περιορισμών στην κυκλοφορία των οχημάτων παλιάς τεχνολογίας στα αστικά κέντρα (όπως γίνεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες), ούτε θα αυξηθούν τα τέλη κυκλοφορίας γι’ αυτά. Θα ληφθούν όμως μέτρα για τον περιορισμό της εισαγωγής μεταχειρισμένων ΙΧ (απαγόρευση εισαγωγής των οχημάτων τεχνολογίας euro 1, 2 και 3 και επιβολή περιβαλλοντικού τέλους στην τεχνολογία 4 ύψους 4.000 ευρώ.
